Dlaczego giełda amerykańska jest największą giełdą na świecie?
Wśród ogromnej liczby rynków finansowych z całego świata największe zainteresowanie od lat budzi amerykańska giełda. Co sprawia, że Wall Street ma kluczowe znaczenie dla globalnej ekonomii?
Wall Street – światowe centrum finansów
W kontekście amerykańskiej giełdy bardzo często można spotkać się z odniesieniami do Wall Street. To ulica w samym środku Dzielnicy Finansowej (ang. Financial District) na Manhattanie – to właśnie tam znajduje się siedziba Nowojorskiej Giełdy Papierów Wartościowych (NYSE). Zaledwie 500 metrów od niej można z kolei znaleźć główny budynek kolejnej kluczowej giełdy, jaką jest NASDAQ.
Historia handlu na Wall Street sięga XVIII wieku, gdy przedstawiciele i pośrednicy różnych podmiotów spotykali się pod zabytkowym obecnie drzewem platanu zachodniego (ang. buttonwood). W tym miejscu utworzono związek nazwany Buttonwood Agreement, który był prekursorem obecnej giełdy w Nowym Jorku. Aktualnie „Wall Street” to już nie tylko nazwa ulicy, lecz także określenie na cały rynek finansowy zarówno w kontekście USA, jak i całego świata, co najlepiej obrazuje kluczową rolę amerykańskiej giełdy w globalnej ekonomii.
Co sprawia, że amerykańska giełda jest tak istotna?
Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na ogromny rozmiar amerykańskiej ekonomii. Nominalne PKB USA wyniosło w 2022 roku już ponad 25 bilionów dolarów, co stanowi niemal 25% wartości całej światowej gospodarki. Mimo że w ostatnich latach Chiny stopniowo doganiają Stany Zjednoczone, większa otwartość amerykańskiej ekonomii sprawia, że to właśnie USA jest dla wielu inwestorów najciekawszym miejscem.
To jednak nie jedyny czynnik – ważną rolę odgrywają również przepisy obowiązujące w USA, które w wielu aspektach pozostawiają sporo swobody największym korporacjom. W efekcie giełda amerykańska od lat – z pominięciem okresowych kryzysów finansowych – odnotowuje regularny, stabilny wzrost. To z kolei przekłada się na większe zaufanie ze strony inwestorów, którzy nawet w trudnych momentach dla gospodarki są w stanie przeznaczyć swoje środki na zakup akcji amerykańskich spółek. Aby to zrobić, potrzebne jest konto u brokera – można je założyć m.in. w banku inwestycyjnym Saxo.
Warto zwrócić uwagę także na stosunek kapitalizacji rynkowej do PKB. Podsumowując wartość wszystkich amerykańskich rynków finansowych – NYSE, NASDAQ, AMEX i innych – otrzymujemy wynik w okolicach 50 bilionów dolarów, czyli dwukrotnie więcej niż wartość krajowej ekonomii. To kolejna statystyka, w której USA wyróżnia się na tle innych państw: na następnym miejscu znajduje się Kanada z proporcją około 160%. To najlepsze potwierdzenie globalnego zasięgu zarówno amerykańskich przedsiębiorstw, jak i nowojorskiej giełdy.
Wpływ nowojorskiej giełdy na światowe finanse
Ze względu na wartość oraz znaczenie giełdy USA sytuacje dotyczące amerykańskiego rynku mają niemały wpływ również na ekonomię innych regionów świata. Można to zauważyć m.in. na przykładzie największych kryzysów finansowych – globalna recesja w roku 2008 miała swoje początki właśnie na amerykańskiej giełdzie. Jednocześnie Wall Street często napędza wzrost ekonomiczny w globalnej perspektywie: zarówno okres 2003–2007, jak i rok 2009 charakteryzowały się korzystną koniunkturą zapoczątkowaną przez hossę na NYSE. Wśród niedawnych przykładów warto zwrócić uwagę także na sytuację giełdową związaną z pandemią COVID-19, gdzie wyniki spółek z innych krajów w sporym stopniu odzwierciedlały zmiany na amerykańskim rynku.
