Jakie są rodzaje muzyki religijnej?
Święty Augustyn już wieki temu powiedział: „Kto dobrze śpiewa – podwójnie się modli”. Śpiew jest jedną z najpiękniejszych form modlitwy. Angażuje nie tylko nasz umysł, ale i emocje. To dlatego, wszelkiego rodzaju muzyczne koncerty cieszą się tak dużą popularnością. Jednak jak dzielimy muzykę, szeroko rozumianą jako religijną?
Co to jest muzyka religijna?
Muzyka religijna to muzyka tworzona, by wzbogacać nasze religijne życie. By za taką była uważana, musi być stworzona dla wyrażenia własnej duchowości. Niezwykle ważne jest, by nadmienić, że forma muzyki religijnej jest dosyć luźna. Pieśni takie nie mogą być więc w całości używane do sprawowania obrządków liturgicznych i kościół katolicki dość surowo przestrzega tych założeń. Kodyfikują to dokumenty soborowe. Co ciekawe, podział ten został wyraźniej naznaczony po drugim soborze watykańskim.
Muzyka religijna
Muzykę religijną możemy rozumieć w bardzo szeroki sposób. Z grubsza podzielić można ją na dwa rodzaje: liturgiczny i pozaliturgiczny. Jak nietrudno się domyślić, tylko muzyka z pierwszej kategorii może mieścić się w obrządku liturgicznym. Muzykę, która do tego grona się nie zalicza, dzielimy na trzy kategorie:
- Zawierająca tekst liturgiczny – wydawać by się mogło, że nic nie stoi na przeszkodzie, by włączyć ten rodzaj muzyki w obrządki mszy świętej. Pamiętajmy jednak, że kościół katolicki dość wyraźnie wskazuje, które utwory są do tego zdatne. Mimo że ta grupa zawiera w sobie tekst liturgiczny, to jest on użyty niezgodnie z przyjętymi normami.
- Zawierająca tekst religijny – tekst religijny, a liturgiczny to dwie różne sprawy. Za teksty religijne uznajemy te, które czerpią z szeroko pojętej kultury chrześcijańskiej. Zaliczamy tutaj wszelkie piosenki i pieśni religijne.
- Nie zawierająca tekstu, jedynie intencje bądź tytuł – mowa tutaj, o wszelkich dedykowanych utworach, komponowanych na chwałę Boga.
Muzyka kościelna
Za muzykę kościelną uznajemy taką, którą używa się przy okazji sprawowania kultu w Kościele Katolickim. Śpiewniki księdza Jana Siedleckiego, wydawany od 1870 roku zawiera w sobie pieśni, które mogą być w tym celu użyte. Wielu organistów uznaje ten zbiór za podręcznik i to nim posiłkuje się przy tworzeniu listy utworów do nabożeństwa.
Muzyka sakralna
Jest to dość niejasny termin. Pod terminem muzyki sakralnej kryją się wszelkie utwory, którym powstaniu przyświecała chęć oddania czci Bogu. Powstała w celu sprawowania kultu Bożego, jednak przez teologów fakt ten uznawany jest za niewystarczający.
Muzyka liturgiczna
By muzyka mogła być uznana za liturgiczną, musi zyskać aprobatę Stolicy Apostolskiej. Ten rodzaj, również wywołuje wiele dyskusji. Nie zmienia to jednak faktu, że by włączyć dany utwór w szeregi muzyki liturgicznej, Watykan musi go zatwierdzić. Jedynym w Polsce, śpiewnikiem zawierającym w sobie wszelkie dopuszczalne utwory jest Śpiewnik Liturgiczny.