Densytometr – do czego służy?
Słyszeliście kiedyś o urządzeniu takim jak densytometr? Jest to sprzęt używany do diagnostyki w medycynie. Chcemy Wam dzisiaj opowiedzieć nieco więcej o sposobie jego działania oraz o tym, kiedy jest wykorzystywany i w czym może pomóc. Zapraszamy do lektury!
Co to jest densytometr?
Densytometr to urządzenie, a w zasadzie aparat diagnostyczny, który pozwala na wykluczenie lub potwierdzenie osteoporozy. Urządzenie to umożliwia określenie gęstości mineralnej kości. Na tej podstawie lekarze mogą zdiagnozowano osteoporozę, nawet na bardzo wczesnym etapie.
Po zdiagnozowaniu choroby, każde kolejne badanie densytometrem pozwala określić, jak szybko postępuje choroba i czy wdrożone leczenie jest skuteczne.
Na rynku wyróżniamy kilka rodzajów densytometrów, jednak najpopularniejszy jest densytometr rentgenowski.
Densytometr rentgenowski – co bada?
Jeżeli chodzi densytometr rentgenowski, to jest to urządzenie stacjonarne. Badanie wykonuje się w przychodni lub szpitalu, jednak nie trzeba zostawać po jego wykonaniu na oddziale. Inaczej mówiąc, badanie wykonuje się w warunkach ambulatoryjnych. Zazwyczaj ma ono miejsce w szpitalach lub klinikach. W tym miejscu warto podkreślić, że densytometr rentgenowski pozwala na zbadanie kości zarówno kręgosłupa lędźwiowego, biodra, jak i kości udowej, nadgarstka i przedramienia. Umożliwia również badanie kości najmłodszych pacjentów. Za pomocą tego badania określa się nawet ryzyko złamania kości w 10-letniej perspektywie. Co ciekawe, samo badanie umożliwia również zbadanie udział procentowy tkanki mięśniowej, tłuszczowej i kostnej – jest to szczególnie polecane dla osób, które są np. w trakcie odchudzania.
Przygotowanie do badania densytometrem
Badanie densytometrem jest bezinwazyjne. Przed samym badaniem lekarz przeprowadza wywiad. Należy powiadomić lekarza w przypadku chorób przewlekłych (np. cukrzycy), ciąży czy o zażywaniu ewentualnych leków. Przed badaniem trzeba również wspomnieć o ewentualnych wszczepach – zarówno cementowych, jak i metalowych. Takim wszczepem jest np. endoproteza biodra.
Teraz bardzo ważna informacja – badanie densytometrem można wykonać najwcześniej dwa dni po podaniu środku kontrastowego (jeżeli we wcześniejszych dniach miały miejsce inne badania, np. tomografia).
Opowiemy teraz, jak przygotować się do badania densytometrem. Pacjent nie musi być na czczo. Należy jednak dobę przed badaniem nie zażywać leków oraz suplementów (szczególnie tych, które zawierają wapń). Podczas badania nie można mieć na sobie żadnych metalowych elementów, np. suwaków, fiszbin czy biżuterii.
Jak przebiega badanie densytometrem?
Lekarz wykonujący badanie przed jego rozpoczęciem dokonuje pomiaru wzrostu i masy ciała. Następnie należy położyć się na specjalnie przystosowany do badania stole (w przypadku badania kości rąk – przedramienia lub nadgarstka, badanie jest wykonywane na siedząco). Czasami nogi mogą zostać umieszczone na podpórce lub w zgięciu – zależy od typu badania.
Badanie jest bezbolesne. Nad ciałem wysuwa się czujnik, który mierzy ilość pochłoniętej wiązki promieniowania – trwa to około kilku minut. Na tej podstawie obliczany jest wyniki – wynik gęstości powierzchniowej kości. W tym czasie należy siedzieć lub leżeć nieruchomo. Badanie jest przedstawiane w postaci wskaźników.
Po co wykonuje się badanie densytometryczne?
Badanie densytometrem wykonuje się w konkretnym przypadku – gdy chcemy zbadać gęstość kości. Jest ono dedykowane dla osób, które są zagrożone wystąpieniem osteoporozy. Choroba ta w dużej mierze dotyczy kobiet po menopauzie oraz mężczyzn po 65. roku życia. Niewiele osób wie o tym, że kobiety w okresie menopauzy powinny takie badanie wykonać średnio co 2 lata. Oprócz tego badanie densytometrem należy wykonać gdy:
- przez dłuższy czas zażywane są leki m.in. z grupy kortykosteroidów czy przeciwpadaczkowych;
- w przypadku stanów chorobowych m.in. w przypadku nadczynności tarczycy, cukrzycy typu 1, reumatoidalnych zapaleniu stawów czy zesztywniałego zapalenia stawów kręgosłupa,
- w przypadku wystąpienia w rodzinie chorób związanych z utratą masy kostnej;
- w przypadku złamań niskoenergetycznych.
